หลักการปฎิบัติธุดงควัตร

72 หลักการปฏิบัติธุดงค์ พระเถระแสดงธรรมเรื่องการอยู่อย่างสงบ สมัยต่ อมา เมื่ อเกิ ดการทะเลาะกันขึ้ นในกรุงโกสัมพี และภิ กษุสงฆ์ แตกแยกเป็น ๒ ฝ่ าย ภิ กษุรูปหนึ่ งผู้ ประสงค์ จะหลี กเลี่ ยงการทะเลาะนั้ น ได้ถามพระเถระว่า บัดนี้ เกิ ดการทะเลาะกันขึ้ นแล้ว พระสงฆ์แตกแยก เป็น ๒ ฝ่าย กระผมจะพึ งปฏิ บัติ อย่างไรหนอ ดังนั้ นเมื่ อจะกล่าวถึ งข้อ ปฏิ บัติ แก่ ภิ กษุรูปนั้ น ตั้ งต้ นแต่ การอยู่ อย่ างสงบ จึ งกล่ าวคาถาเหล่ านี้ ว่ า “ภิ กษุควรส้องเสพเสนาสนะอันสงัด ปราศจากเสี ยงอื้ ออึ ง เป็น ที่ อยู่อาศัยแห่งสัตว์ร้าย เพราะการหลี กออกเร้นเป็นเหตุ ภิ กษุควรเก็บ ผ้ามาจากกองหยากเยื่ อ จากป่าช้า จากตรอกน้อยตรอกใหญ่ แล้วท�ำ เป็นผ้านุ่งผ้าห่ม การห่มจี วรอันเศร้าหมอง ควรท�ำใจให้ต�่ำ คุ้มครอง ทวาร ส�ำรวมดีแล้ว จึงเที่ยวไปบิณฑบาตตามล�ำดับตรอก คือตาม ล�ำดับสกุล ควรยินดีด้วยของของตน แม้จะเป็นของเศร้าหมอง ไม่ ควรปรารถนารสอาหารอย่างอื่นมากนัก เพราะใจของคนผู้ติดในรส อาหาร ย่อมไม่ยิ นดี ในฌาน ควรเป็นผู้มี ความปรารถนาน้อย สันโดษ ชอบสงัด เป็นมุนี ไม่ คลุกคลี ด้ วยพวกคฤหัสถ์ และพวกบรรพชิ ต ภิ กษุผู้ฉลาดควรท�ำตนให้เหมื อนคนบ้าคนใบ้ ไม่ควรพูดมากใน ท่ามกลางสงฆ์ ไม่ควรติ เตี ยนนิ นทาด่าว่าใครๆ ควรละเว้นการกระทบ กระทั่งกัน เป็นผู้ ส�ำรวมในพระปาฏิ โมกข์ รู้ จักประมาณในการบริ โภค รู้ จัก ก�ำหนดการเกิ ดดับแห่งจิ ต พึ งท�ำนิ มิ ตให้เกิ ด แล้วเจริ ญสมถกรรมฐาน และวิ ปัสสนากรรมฐานตามกาลอันสมควรอยู่เนื อง ๆ ควรผูกใจไว้ว่า หากยังไม่ถึ งที่ สุดแห่งทุกข์ ก็ไม่ควรวางใจ ละเลยความเพี ยร ภิ กษุผู้ ปรารถนาความบริ สุทธิ์ เมื่ อเป็นอยู่ อย่ างนี้ ย่ อมจะบรรลุถึ งซึ่ งนิ พพานได้ ”