ฤาษีทัศนาจร เล่ม ๔

3 ความกตัญ�ูรู้คุณพระพุทธเจ้า ทําประโยชน์แก่พระพุทธศาสนาเป็นอย่างมาก โดยเฉพาะอย่างยิ่ง สอนให้ท่านพุทธบริษัทชายหญิงมีความเคารพในพระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ จนกระทั่งบุคคลผู้ มีความเลื่อมใสรักษาศีล ๒ ประการได้อย่างมั่นคง นั่นก็คือไม่ดื่มสุราเมรัย และไม่ทําอทินนาทาน ไม่ลักไม่ขโมยของใคร หลวงพ่อปานไม่เคยเรี่ยไรใคร มีแต่คนทั้งหลายที่มีความเลื่อมใสไปบําเพ็ญ กุศลกับท่าน แล้วหลวงพ่อปานก็มีประโยชน์กับบรรดาท่านพุทธบริษัทหลายด้านด้วยกัน คือ ๑. สงเคราะห์ในความเป็นอยู่ ถ้าคนทั้งหลาย ใครเขามีความอดอยาก อย่างชาวจังหวัดสุพรรณบุรีมีอยู่ ครั้งหนึ่ง ความจริงเหตุนี้เกิดขึ้นหลายครั้ง แต่ทว่าอาตมาจะขอนํามาเพียงสักครั้งหนึ่ง คราวนั้นจังหวัดสุพรรณบุรี เขตอําเภอสามชุกและเดิมบาง อดอยากกันมากถึงกับต้องกินขุย ไผ่ หลวงพ่อปานก็จัดการทอดกฐิน วัดทั้งหลายที่ตกค้างในสถานที่นั้น แล้วนําข้าวปลาอาหาร ผ้าผ่อนท่อนสไบ ได้บอกบุญกับบรรดาศิษยานุศิษย์ทั้งหลายให้นําข้าวไปแจก นําอาหารไปแจก นํา เสื้อผ้าไปแจก ปรากฏว่าได้ข้าวสารไปหลายสิบเกวียน อาหารพวกปลานํ้าจืดบ้าง ปลานํ้าเค็มบ้าง กะปินํ้าปลาบ้าง มีเสื้อผ้ามากมายด้วยกันนี่ด้านหนึ่งที่หลวงพ่อปานสงเคราะห์เป็นโลกัตถจริยา สําหรับญาตัตถจริยา หลวงพ่อปานถือว่าคนที่เกิดมาในโลกเป็นญาติทั้งหมด จึงได้สงเคราะห์ด้วย การรักษาโลก ด้วยการสอนธรรมบ้าง แนะนําในการบําเพ็ญกุศลบ้าง สําหรับธรรมมัตถจริยา ก็สอน ในด้านสมถกรรมฐาน วิปัสสนากรรมฐาน จนกระทั่งบรรดาลูกศิษย์ของท่านหลายท่านด้วยกันมี ความดีเกินกว่าที่อาตมาทรงอยู่ นี่หลวงพ่อปานมีความเคารพในองค์สมเด็จพระบรมครูมาก เมื่อถึง เวลาครบรอบร้อยปีของหลวงพ่อปาน คือ วันที่ ๖ สิงหาคม ๒๕๑๘ ความจริงนับตามจันทรคติ หรือ สุริยคติก็ไม่ทราบ ไม่ค่อยรู้เรื่องกับเขา ตรงกับวันแรม ๑๔ คํ่า เดือน ๘ คณะศิษยานุศิษย์มีท่านพล อากาศตรี ม.ร.ว.เสริม สุขสวัสดิ์ กับคุณเฉิดศรี สุขสวัสดิ์ ณ อยุธยา สามีภรรยาทั้งสอง พร้อมไปด้วย บรรดาท่านพุทธบริษัทส่วนมาก มากด้วยกัน จนกระทั่งนับจะไม่ไหวอยู่แล้ว ที่มีความเคารพในองค์ สมเด็จพระประทีปแก้ว จึงได้หารือกันว่าควรจะสร้างสถานที่สักแห่งหนึ่งเป็นอนุสรณ์บูชาคุณความ ดีของหลวงพ่อปาน ก็พอดีคุณหญิงเยาวมาลย์กับ ดร.เดือน บุนนาค ได้นําพระประธานมาถวายเข้า